Εκδοσεις Αποστολικού Βικαριάτου Θεσσαλονίκης 

Σειρά Analecta Theologica - 10

Στην πρώτη εγκύκλιο του Πάπα Φραγκίσκου Α΄, Lumen fidei, το 2013, εγκύκλιος η οποία σε μεγάλο βαθμό ήταν ετοιμασμένη από τον προκάτοχό του Βενέδικτο ΙΣτ΄, διαβάζουμε ότι «η χριστιανική θεολογία γεννιέται από την επιθυμία να γνωρίσουμε καλύτερα αυτό που αγαπάμε» (αρ. 36).

Η χριστιανική θεολογία είναι αδύνατη χωρίς την πίστη στο Χριστό, την θέληση βαθύτερης κατανόησης του μυστηρίου του Θεού που ως πρόσωπο μας αποκαλύπτεται και μας μιλά. Μαζί με την ταπεινότητα, η θεολογική ενασχόληση, ως διακονία πίστης, απο­ζητά και την αρετή της υπομονής. Κάτω από το φως της πίστης, η υπομονή θα χρειαστεί να είναι επίμονη.

Η Εκκλησία, ακούγοντας τον Λόγο μέσα στην πίστη, μέσω του Αγίου Πνεύ­ματος, κατά κάποιο τρόπο, συλλαμβάνει και γεννά εκ νέου το Χριστό για τους ανθρώπους, μέσα από τη διδασκαλία της, μέσα από τα ιερά Μυστήριά της, μέσα από τη ζωή της. Οι αλήθειες της πίστης αφομοιώθηκαν από την Εκκλησία, η οποία με τη σειρά της τις διδάσκει, χάρη στην επίμονη υπο­μονή, στην προσκαρτερία, στη διαθε­σι­μότητα να ακουστεί ο Θεός που μιλά στο λαό Του.  

Ο κύριος λόγος του εγχειρήματος είναι διότι πρόκειται για δημοσιεύματα σε ειδικευμένα περιοδικά που έχουν αναστείλει την κυκλοφορία τους και ήδη ήταν δύσκολα προσβά­σι­μα αλλά και για τον θεολογικό πυρήνα αυτοτελών ολιγοσέλιδων τευχιδιών που και αυτά έχουν εξαντληθεί. Η συστηματική και μεθοδική νόηση της πίστης, ως διακονία θεολογική, συνέχει το τόλμημα των μελετών που συνθέτουν αυτό το βιβλίο.

ΔΙΑΘΕΣΗ:

Αποστολικό Βικαριάτο Θεσσαλονίκης 

Τηλ. 2310-835780 

E-mail: ioas17@otenet.gr

Βιβλιοπωλείο Καλού Τύπου 

Σίνα 2 106 72 Αθήνα 

Τηλ. 210-3626091

E-mail: Kalostypos1932@gmail.com

Εκδοσεις Αποστολικού Βικαριάτου Θεσσαλονίκης 

Σειρά Analecta Theologica - 9

ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΠΙΤΕΡΗΣ,

Η ταπεινότητα της ενσάρκωσης και η ευσπλαχνία του πάθους. 

Κείμενα θεολογίας (2003-2019). 

.

Θεσσαλονίκη 2019. 

320 σελ. 

ISBN 978-618-84248-2-1

«Ο Φραγκίσκος μελετούσε αδιάλειπτα τα λόγια του Κυρίου και δεν έπαυε να έχει μπροστά του τα έργα του Κυρίου. Πάνω απ’ όλα, όμως, η τα­πεινότητα της Ενσάρκωσης και η αγάπη του Πάθους, του είχαν εν­τυ­πωθεί βαθειά στη μνήμη ώστε δύσκολα μπορούσε να σκεφθεί κάτι άλλο» (Fonti Francescane, 467). Απ’ αυτή τη μαρτυρία για τον άγιο, ως πρόσ­κληση μίμησης για ένα θεολόγο, ιδιαίτερα φραγκισκανό, επιλέγει ο τίτλος αυτού του βιβ­λίου.     

Η έκδοση περιέχει μια επιλογή θεολο­γι­κών κει­μέ­νων (10 εισηγήσεων, 12 ομιλιών και 4 άρθρων) του Σεβ. του Ιωάννη Σπιτέρη, στα ελληνικά, τα χρόνια της επισ­κο­πι­κής του διακο­νίας: από το Σεπτέμβριο του 2003 έως τον Απ­ρί­λιο του 2019. Λόγω της διασ­πο­ράς της έντυπης, ηλεκ­τρο­νι­κής ή και μη δημοσίευσής τους, συγ­κεν­τρώ­θηκαν ως θεολο­γι­κά ανάλεκτα του γράφοντα.

Στο εξώφυλλο και στο οπισθόφυλλο του βιβλίου υπάρχουν δυο συνθέσεις του διακριτικού συμβόλου των φραγκισκανών.

 Στη φραγκισκανή πνευματικότητα το TAU (τελευταίο γράμμα του εβ­ραϊ­κού αλ­φά­βητου και απεικόνιση του ελ­λη­νι­κού Τ), σύμ­βο­λο του σταυρού του Χριστού, εκ­φράζει την πε­ποίθηση των φραγ­­­κισ­κα­νών μονα­χών και μο­να­ζουσών ότι μόνο στο σταυρό του Χριστού υπάρχει σω­τη­ρία για τον άν­θρω­πο. Απ’ αυτή την πε­ποί­θη­ση πη­γά­ζει η αρωγή στον Ιησού πάσ­χον­τα στο πρό­σω­πο των φτωχών. Χα­ρακ­τη­ρισ­τι­κό της φραγ­κισ­κανής κλήσης είναι η επι­δίω­ξη της απ­λό­τητας με το να γίνεσαι ελάχιστος.

---------------------

ΔΙΑΘΕΣΗ:

Αποστολικό Βικαριάτο Θεσσαλονίκης 

Τηλ. 2310-835780 

E-mail: ioas17@otenet.gr

Βιβλιοπωλείο Καλού Τύπου 

Σίνα 2 106 72 Αθήνα 

Τηλ. 210-3626091

E-mail: Kalostypos1932@gmail.com

Εκδοσεις Αποστολικού Βικαριάτου Θεσσαλονίκης 

Σειρά Analecta Theologica - 8

Ι. Ασημακησ – Λ. Κισκινησ (Επιμ.), 

Η Β’ Βατικανή Σύνοδος.

Διατάξεις-Διατάγματα-Δηλώσεις-Μηνύματα. 

Θεσσαλονίκη 2012. 826 σελ.

Στις 11 Οκτωβρίου 2012, είναι η πεντηκοστή επέτειος από την έναρξη της Β’ Βατικανής Συνόδου. Τα κείμενα που άφησαν ως κληρονομιά οι συνοδικοί Πατέρες, σύμφωνα με τα λόγια του μακάριου Ιωάννη-Παύλου Β’, «δεν χάνουν την αξία τους. Χρειάζεται να διαβάζονται με τον ενδεδειγμένο τρόπο, να γίνονται γνωστά και να αφομοιώνονται ως ποιοτικά και δεσμευτικά κείμενα του διδακτικού Σώματος, μέσα στην Παράδοση της Εκκλησίας … Αισθάνομαι περισσότερο από ποτέ την υποχρέωση να θεωρήσω τη Σύνοδο ως τη μεγάλη χάρη με την οποία ευεργετήθηκε η Εκκλησία στον 20ο αιώνα• Με τη Σύνοδο αυτή μας δόθηκε μια σίγουρη πυξίδα για να κατευθυνθούμε στην πορεία του αιώνα που αρχίζει».   

Η εκ νέου νεοελληνική απόδοση των κειμένων της Β’ Βατικανής Οικουμενικής Συνόδου, βασίστηκε στις επίσημες εκδόσεις στην γαλλική και στην ιταλική γλώσσα καθώς και στη δεύτερη ελληνική τους μετάφραση, το 1985, από τους ιερείς της Ελληνικής Καθολικής Εξαρχίας.

Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει, σε έναν τόμο, όλα τα συνοδικά κείμενα και, για πρώτη φορά στα ελληνικά, τα ιδιόβουλα και της παρεμβάσεις στην ολομέλεια της συνοδικής ομήγυρης των Ποντιφικών Ιωάννη ΚΓ’ και Παύλου Στ’.

Στο τέλος κάθε εισαγωγής συνοδικού κειμένου, παρατίθεται μια επιλογή της ελληνικής βιβλιογραφίας, συναφή με την ιστορία και τη θεματολογία του κειμένου. 

Στην γενική εισαγωγή ο μελετητής θα βρει μια εξαντλητική διεθνή βιβλιογραφία πηγών και μελετών για τη Σύνοδο αυτή, ενώ στο τέλος του βιβλίου, πριν από τα περιεχόμενα, υπάρχει ένα χρηστικό θεματικό ευρετήριο της διδασκαλίας της Συνόδου.

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ

Εκδόσεις Αποστολικού Βικαριάτου Τ.Θ. 50808 540 14 Θεσσαλονίκη Τηλ. 2310-835780 E-mail: ioas17@otenet.gr

Εκδοσεις Αποστολικού Βικαριάτου Θεσσαλονίκης 

Σειρά Analecta Theologica - 7

Ιωάννης Ασημάκης (Επιμ.),

Ελληνική Βιβλιογραφία Θεμάτων Καθολικής Θεολογίας (1550-2010).

Θεσσαλονίκη 2011. 316 σελ.

ISBN 978-960-99555-5-3

Η παρούσα βιβλιογραφία περιορίζεται σε δημοσιεύματα στα ελληνικά, διότι αυτά είναι σε μεγάλο βαθμό άγνωστα. Κι αυτό διότι, πέρα από τα απολογητικά, αντιρρητικά ή και πολεμικά δημοσιεύματα, δεν είναι γνωστά όσα παρήγαγε ο ελληνικός καθολικός Τύπος και οι αυτοτελείς εκδόσεις διαφόρων φορέων της Καθολικής Εκκλησίας στην Ελλάδα. Εξίσου άγνωστα σε πολλούς καθολικούς είναι τα, κυρίως, επιστημονικά δημοσιεύματα των Θεολογικών Σχολών αλλά και οι αδημοσίευτες διατριβές. Η παρούσα βιβλιογραφία καταγράφει 3.830 περίπου λήμματα.

Γι’ αυτό δεν πρέπει να ξενίζει το ότι στην βιβλιογραφία, συμπεριλαμβάνονται άρθρα, δοκίμια, βιβλία που εν μέρει πραγματεύονται την καθολική θεολογική σκέψη ή θέση σε κάποιο ζήτημα. Αυτό αποτελεί πλούτο σε επίπεδο προσέγγισης και μελέτης, εφόσον ο ορθόδοξος θεολόγος γράφει για την καθολική θεολογία με επιστημονική επάρκεια τεκμηρίωσης, μεθοδολογίας και αποτύπωσης του τι λέει για το συγκεκριμένο θέμα η καθολική θεολογία. Επομένως δεν περιλαμβάνονται εκείνα τα δημοσιεύματα πολεμικής ή ενάντιας απολογητικής με ύφος μισαλλόδοξο και περιεχόμενο εμπάθειας.

Κρίθηκε επίσης ωφέλιμο να διευρυνθεί η θεματολογία της βιβλιογραφίας σε θέματα καθολικής θεολογίας ώστε να συμπεριληφθούν και τα εκλαϊκευμένα και τα εγκυκλοπαιδικά δημοσιεύματα που αφορούν ζητήματα τα οποία πραγματεύεται η καθολική θεολογία. Αν αυτή η διεύρυνση μπορεί να επισύρει τον στιγματισμό των ειδημόνων του χώρου πως η παρούσα εργασία δεν είναι επιστημονικού επιπέδου, ωστόσο δεν μπορούσε να παραγνωριστεί, εφόσον όλο και περισσότερο αναπτύσσεται η μελέτη και η έρευνα, και σε εκλαϊκευμένα δημοσιεύματα, τα οποία αποτυπώνουν τη λαϊκή πνευματικότητα των Ελλήνων Καθολικών, την ποιμαντική προσέγγιση θεολογικών ζητημάτων και την επιδιωκόμενη συνάφεια της θεολογίας με άλλες επιστήμες και τέχνες.

Τα δημοσιεύματα έχουν κατανεμηθεί σε θέματα, τα οποία είναι όσο το δυνατό διευρυμένα (π.χ. στην Ηθική υπάρχουν λήμματα για την οικογένεια, στο Κανονικό Δίκαιο υπάρχουν λήμματα για το Εκκλ. Δίκαιο, τον προσηλυτισμό, τη θρησκευτική ελευθερία, κ.ο.κ.) προς διευκόλυνση της πληροφόρησης του ερευνητή.

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ

Εκδόσεις Αποστολικού Βικαριάτου Τ.Θ. 50808 540 14 Θεσσαλονίκη Τηλ. 2310-835780 E-mail: ioas17@otenet.gr

Λεων Κισκινης-Rosario Scognamiglio-Paolino Zilio-Ιωαννης Ασημακης-Θεοδωρος Κοντιδης

Τυπολογίες αφιερωμένης ζωής της 

καθολικής χριστιανικής παράδοσης.

Βενεδικτίνοι, Κισκερκιανοί, Καρθουσιανοί, 

Δομινικανοί, Φραγκισκανοί, Καρμηλίτες, Ιησουίτες.

σελ.446  - ISBN 978-960-99555-2-2

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Ενώ στην ελληνική βιβλιογραφία δεν λείπουν κείμενα που πραγματεύονται κάποια πτυχή της αφιερωμένης ζωής ή ενός μοναχικού Τάγματος της Καθολικής Εκκλησίας, είναι αισθητή η έλλειψη μιας μονογραφίας εισαγωγικού χαρακτήρα στην πνευματικότητα και στην κανονιστική δομή των κυριότερων μορφών αφιερωμένης ζωής της δυτικής παράδοσης.

Στην προσπάθειά μας να καλύψουμε αυτό το βιβλιογραφικό κενό, ζητήσαμε, όπου αυτό κατέστη εφικτό, από ιερομόναχους και μοναχές που εργάζονται στην Ελλάδα, να παρουσιάσουν κατά τρόπο συστηματικό, τεκμηριωμένο και εύληπτο, τη μοναχική ‘’οικογένειά’’ τους και τα χαρακτηριστικά της.

Η ουσιαστική διαφορά του βιβλίου αυτού, με άλλα παρόμοιου περιεχομένου, συνίσταται στην ευτυχή συνέργεια Ελλήνων και αλλοδαπών καθολικών μοναχών οι οποίοι αφηγούνται τον τρόπο ζωής που θέλησαν να ακολουθήσουν. Η κάθε συμβολή διατηρεί την αυτονομία της, ως θεματική έκθεση μιας συγκεκριμένης μορφής αφιερωμένης ζωής. Ένα κοινό χαρακτηριστικό είναι ότι οι μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό κάθε Τάγματος, λειτουργούν ως επικαιροποιημένη ερμηνευτική προσπάθεια επιστροφής στο πρωταρχικό χάρισμα του ιδρυτή.

Κρίναμε απαραίτητη την συμπλήρωση αυτών των θεμάτων με μια γενική εισαγωγή της ιστορικής διαδρομής και των στοιχείων που διαμόρφωσαν τις ιδέες και τις πεποιθήσεις περί αφιερωμένης ζωής στη χριστιανική Δύση.

Στη διετή προεργασία αυτής της συνεργασίας με τους συγγραφείς, διαπιστώσαμε την «από καρδιάς» διαμόρφωση των κειμένων. Ένδειξη ότι αυτή η πρωτοβουλία έγινε αντιληπτή από τους εμπλεκόμενους ως μια στιγμή πνευματικής ανανέωσης, ως μια πρόσκληση, με την αναδίφηση στον θησαυρό του χαρίσματος της αφιερωμένης ζωής, να λάβουν και να δώσουν χαρά και χάρη από τον Κύριο Ιησού που καλεί.

Με την ευχή οι σελίδες που ακολουθούν να συμβάλουν στην εκτίμηση και στη γνωριμία με την αφιερωμένη ζωή, ώστε ο Χριστός να υμνείται, να δοξάζεται, να υπηρετείται μέσα στην κοινωνία των ανθρώπων.

Θεσσαλονίκη, 14 Σεπτεμβρίου 2011

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΥ ΒΙΚΑΡΙΑΤΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ | Σειρά Analecta Theologica – 5

ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΣΗΜΑΚΗΣ (Επιμέλεια),

Donorum commutatio

Τιμητικός Τόμος για τα 70α γενέθλια του Αρχιεπισκόπου Ιωάννη Σπιτέρη. 

Θεσσαλονίκη 2010.

Ο παρών τιμητικός τόμος περιλαμβάνει σε τέσσερις θεματικές ενότητες 43 μελέτες, 14 Ελλήνων και 29 αλλοδαπών καθηγητών και ιεραρχών από 7 διαφορετικές χώρες. Είναι αιτία χαράς το ότι ανταποκρίθηκαν τόσο καθολικοί όσο και ορθόδοξοι επιστήμονες αναγνωρίζοντας τη σημασία του έργου προσέγγισης και καταλλαγής οι οποίες διαπνέουν τη σκέψη του Αρχιεπισκόπου Κερκύρας Ιωάννη. Στην περίπτωση του Σεβ. Σπιτέρη η ευρύτητα των ενασχολήσεών του επέτρεψε να ενεργοποιηθεί ένας πλούσιας προέλευσης κύκλος καθηγητών, κυρίως από τον ακαδημαϊκό κόσμο της Ρώμης και τη Θεολογική Σχολή Θεσσαλονίκης.

Όπως είθισται, ο τόμος περιλαμβάνει μια σύντομη εισαγωγή στη θεματολογία του έργου του καθηγητή Σπιτέρη, ένα βιογραφικό σημείωμα, την εργογραφία του και κατάλογο των μαθημάτων που δίδαξε στη Ρώμη και στη Βενετία.

Ι. ΣΠΙΤΕΡΗΣ, 

Ο Φραγκίσκος της Ασίζης και η χριστιανική Ανατολή. Μια σύγκριση. Θεσσαλονίκη 2009.

Ο Σεβ.τος Ι. Σπιτέρης, Καθολικός Αρχιεπίσκοπος Κερκύρας, φραγκισκανός καπουκίνος, και επί δυο δεκαετίες καθηγητής ορθόδοξης θεολογίας και πνευματικότητας σε Πανεπιστήμια της Ρώμης, προσφέρει στην ελληνική θεολογική κοινότητα το πόνημα του που εκδόθηκε στα ιταλικά το 1998. Ο συγγραφέας δεν κάνει μια απλή προσαρμογή στα ελληνικά αλλά συγγράφει εκ νέου σχεδόν αυτή τη μελέτη. Η σπουδαιότητά της συνίσταται στην θεολογική και πνευματική εγγύτητα του Αγίου της Ασίζης με την πνευματική παράδοση της Ανατολής.

Μπορούμε να πούμε ότι ο Φραγκίσκος είναι ο άνθρωπος που αποτέλεσε το αποφασιστικό σημείο συνάντησης και διαχωρισμού μεταξύ της λατινικής και ελληνικής πνευματικότητας. Είναι αρκετά Λατίνος για να αντιπροσωπεύει το πιο υψηλό πνευματικό σημείο του δυτικού Μεσαίωνα, αλλά έφτασε να αντιλαμβάνεται και να ζει πολλές αξίες του χριστιανισμού των πρώτων αιώνων, όταν οι δύο Εκκλησίες ήταν ενωμένες και όταν ο τρόπος να σκέφτεται και να ζει κανείς τον χριστιανισμό δεν ήταν ακόμη πολύ διαφοροποιημένος. Ο Φραγκίσκος ήταν ικανός να διαισθάνεται εκείνα τα σημεία που ένωναν και ενώνουν μέχρι τώρα τις δύο παραδόσεις και, χωρίς να σταματήσει να είναι άνθρωπος της εποχής του, ήξερε να βυθίζεται στις πηγές και να αποτελεί μια από τις εκφάνσεις της αιώνιας ψυχής του χριστιανισμού.

Πολλές όψεις της πνευματικότητάς του κατανοούνται καλύτερα εντεταγμένες στο πλαίσιο της ανατολικής πνευματικότητας. Ο Άγιος Φραγκίσκος ξεπερνά τον μεσαίωνα όχι μόνο επειδή προεκτείνεται στο μέλλον, αλλά επειδή μας συνδέει με το κοινό παρελθόν των δυο Εκκλησιών, και μ’ αυτό τον τρόπο γίνεται ένας άξιος μάρτυρας της Μίας, της Αγίας και Καθολικής αδιαίρετης Εκκλησίας.

Μιμητές αυτής της ευλαβικής ακρόασης κάθε λόγου του Θεού ακούσαμε σ’ αυτές τις συναντήσεις το Λόγο του Θεού για να τον ομολογούμε με σταθερή πίστη ώστε κι εκείνοι που συναντάμε καθημερινά, ακούγοντας το άγγελμα της σωτηρίας, να πιστέψουν, και πιστεύοντας να ελπίσουν και ελπίζοντας να αγαπήσουν (DV 1).

Στο βιβλίο αυτό περιλαμβάνονται οι καρποί της πνευματικής μελέτης των εβδομαδιαίων συναντήσεων πλαισιωμένοι με εισαγωγικά κείμενα εμπλουτισμένα εις τρόπον ώστε να βοηθήσουν και να συνοδεύσουν το Έτος του Αποστόλου Παύλου (2008-2009).

Μια πίστη η οποία σέβεται το αντικείμενο της (δηλ. τον Ένα και Τριαδικό Θεό όπως μας τον αποκάλυψε ο Ιησούς Χριστός), δεν μπορεί παρά να είναι μια πίστη σκεπτόμενη: αναζητά το νόημα της αλήθειας της (η θεολογική διάσταση), αποζητά τη μέθεξη αυτής της αλήθειας στη ζωή της (η πνευματική διάσταση), αναρωτιέται για το θέλημα του Κυρίου στην αλήθεια της Ευχαριστίας που της έδωσε ως παρακαταθήκη (η βιβλική διάσταση) και ανακαλύπτει την απαιτητική της συνέπεια έναντι του δώρου της Ευχαριστίας (η ποιμαντική διάσταση).

Με την ειλικρινή ευχή ο αναγνώστης να αισθάνεται, πάντοτε ανεπανάληπτα, την έκρηξη ευσπλαχνίας (Αγ. Αμβρόσιος) και τη φαντασία αγάπης (Ιωάννης-Παύλος Β΄) που κρύβει η Ευχαριστία για κάθε άνθρωπο, καλή ανάγνωση.

Θεσσαλονίκη 2006 σελίδες 150 ISBN 960-89450-0-3
Κεντρική Διάθεση: Απ. Βικαριάτο Θεσσαλονίκης Τηλ/Fax 2310-835780 ioas17@otenet.gr